Piłka nożna to jedna z dyscyplin, w której wszystko lub prawie wszystko determinuje czas. W dużej mierze jest to czas oczekiwania. Oczekiwania na wielkie turnieje, takie jak mistrzostwa Europy, czy mistrzostwa świata. Rok 2025, w którego trakcie jesteśmy, przyniesie nam odrobinę wytchnienia od wielkich piłkarskich emocji. Z drugiej strony jest to czas oczekiwania na przyszłoroczny, wyjątkowy mundial, który po raz pierwszy w historii zostanie rozegrany w trzech krajach – Kanadzie, Meksyku i USA. Jego start zaplanowano na 11 czerwca 2026 r. To jest więc idealny moment, aby wspomnieć dotychczasowe występy piłkarskiej reprezentacji Polski na wielkich turniejach, a więc zarówno na Mundialach, jak i na Mistrzostwach Europy.
Historia reprezentacji Polski na Mundialu
Już za cztery lata, już za cztery lata Polska będzie mistrzem świata. Ileż to już razy słyszeliśmy tą popularną ironiczną przyśpiewkę polskich kibiców przy okazji (zazwyczaj niestety nieudanych) dla nas mundiali. Mamy jednak małą ciekawostkę dotyczącą Polski i historii Mundiali. Być może nigdy nie wygraliśmy tego turnieju, ale możemy się pochwalić tym, że jesteśmy od niego starsi. Kiedy w 1919 roku powoływano do życia polską piłkarską kadrę narodową nie było jeszcze takiego tematu jak piłkarskie mistrzostwa świata.
Pierwszy piłkarski mundial wystartował 11 lat później – w 1930 roku w Urugwaju. Na debiut biało-czerwonych na imprezie tej rangi czekaliśmy do roku 1938. Wtedy na światowym czempionacie we Francji Polacy grali w 1/8 finału, gdzie przegrali z Brazylią i zostali sklasyfikowani na 11. miejscu w całym turnieju. Po imprezie we Francji we wspomnianym 1938 roku biało-czerwoni na ponad 30 lat zniknęli z salonów piłkarskich MŚ. Powrócili na nie po długim czasie oczekiwania w 1974 roku. Wrócili i to z przytupem, bo zostali rewelacją Mundialu na terenie RFN. Ekipa prowadzona przez Kazimierza Górskiego zajęła 3. miejsce. W 1978 r. zakończyliśmy udział w turnieju na drugiej fazie grupowej, ale cztery lata później ponownie udało nam się uplasować na najniższym stopniu podium. W 1986 roku była jeszcze 1/8 finału w Meksyku i jak się okazało był to ostatni Mundial z naszą obecnością w XX wieku.
Aby ponownie móc zobaczyć naszą kadrę w akcji na MŚ musieliśmy czekać do 2002 roku. Wtedy nasza kadra zmagania na mundialu w Korei i Japonii zakończyła na fazie grupowej. Podobnie było cztery lata później w Niemczech oraz w 2018 r. w Rosji. W międzyczasie Polaków zabrakło na światowych czempionatach w RPA (2010) i Brazylii (2014). W końcu nadszedł dla Polski rok 2022 i mundial w Katarze. Na Bliskim Wschodzie polscy piłkarze dali kibicom trochę radości po raz pierwszy od 1986 roku docierając do 1/8 finału. Na tym etapie rozegraliśmy dobre spotkanie, ale ostatecznie musieliśmy uznać wyższość późniejszych finalistów, Francuzów.
Występy na Mistrzostwach Europy
Rzadziej niż na mistrzostwach świata nasza kadra gościła na mistrzostwach rozgrywanych na Starym Kontynencie. Dość powiedzieć, że na siedemnaście dotychczas rozegranych edycji mistrzostw Europy, biało-czerwoni brali udział w zaledwie pięciu z nich. Znane powiedzenie mówi „Do trzech razy sztuka”, ale w przypadku naszej reprezentacji jest nieco inaczej. Biało-czerwoni przez eliminacje ME skutecznie przebrnęli dopiero w… 13 próbie. Klucz do awansu na ten turniej znalazł Leo Beenhakker i stało się to w 2008 r. Polacy właśnie pod wodzą holenderskiego szkoleniowca dostała się na boiskach Austrii i Szwajcarii rozegrała tylko trzy mecze i po fazie grupowej pożegnała się z turniejem.
Cztery lata później gorączka piłkarskich ME ogarnęła Polskę i Ukrainę, bo to właśnie nasz kraj wraz z sąsiadem byli gospodarzami Euro 2012. Polakom ten turniej nie wyszedł. Ostatecznie, choć oczekiwania były większe, nie udało nam się wyjść z grupy, w której graliśmy z Grecją, Rosją i Czechami.
To, co nie udało się podczas polsko-ukraińskiego czempionatu, biało-czerwoni powetowali sobie przy okazji Euro 2016. Nasza reprezentacja prowadzona przez Adama Nawałkę po najlepszym występie w ostatnich dekadach na dużym turnieju dotarła do ćwierćfinału na francuskich boiskach. Marzenia o występie w najlepszej „4” zastopowała nam dopiero Portugalia po serii rzutów karnych.
Występy na dwóch kolejnych Euro – w 2020 i 2024 r. kończyliśmy zgodnie na fazie grupowej.
Statystyki reprezentacji Polski na Mistrzostwach Europy
Tak jak wspomnieliśmy powyżej, piłkarska reprezentacja Polski ma dużo skromniejsze dokonania jeśli chodzi o ME w porównaniu z MŚ. Pokazują to zresztą liczby. Biało-czerwoni rozegrali łącznie 17 spotkań w ciągu pięciu turniejów finałowych Euro. Z tych wszystkich meczów wygrali zaledwie dwa razy i zdobyli łącznie czternaście goli.
Najbardziej udany występ naszych piłkarskich „Orłów” na Euro to ten w 2016 roku. Wówczas tak jak mówiliśmy już w tym tekście ekipa prowadzona przez Adama Nawałkę dotarła do ćwierćfinału turnieju. Drzwi do półfinału zatrzasnęła wtedy naszej reprezentacji porażka po rzutach karnych z Portugalią.
Reprezentacja Polski na Euro 2024
Kibice futbolu nad Wisłą, piłkarze, sztab reprezentacji, dziennikarze – wszyscy wiązali z Euro 2024 spore nadzieje. Trudno się zresztą dziwić, tym bardziej, że za sterami naszej kadry, właśnie z myślą o Euro 2024 zasiadł Portugalczyk Fernando Santos. To właśnie jego bogate doświadczenie i charyzma miały być kluczem, który otworzy nam drzwi do sukcesu na Euro 2024. Rzeczywistość okazała się jednak inna. Santos owszem zaczął eliminację Euro 2024 jako trener Polaków, ale osiągał słabe wyniki i został szybko zwolniony. Włodarze PZPN chcąc ratować to, co się jeszcze da w tych eliminacjach postawili na Michała Probierza. Ostatecznie były szkoleniowiec Cracovii, Jagiellonii czy młodzieżowej reprezentacji Polski awansował na Euro 2024 poprzez baraże. Na samym turnieju Polacy trafili do silnej grupy z Holandią, Austrią i Francją. Nie było zaskoczenia i musieliśmy wracać do domu już po fazie grupowej.
